Toots Thielemans
| Categorie: | groep / artiest, muzikant |
|---|---|
| Brussel, 29.04.1922 - Braine-l'Alleud, 22.08.2016 | |
| Genre(s): | Jazz |
| Instrument(en): | mondharmonica, gitaar |
Biografie
Uit het Belgische pop- & rockarchief:
België's meest gerenommeerde muzikale artiest. Alhoewel hij het belangrijkst is voor de jazz-wereld (een domein dat buiten het bestek van dit archief valt), heeft hij toch ook een impact gehad op pop & rock-muziek.
Toots Thielemans werd geboren in 1922. Als kind luistere hij naar de muziek van Django Reinhardt & His Hot Club De France en Charlie Parker. Hij leerde accordeon, harmonica en electrische gitaar (maar heeft nooit de knepen van het notenschrift onder de knie gekregen). Zoals hij zelf vertelde in een interview met Studio Brussel (Je kan er hier naar luisteren. NB : dit is het alleereerste interview dat door deze zender werd uitgezonden, in 1983):
"Ik ben in 1922, 29 april, op 241 d'Hoogstraat, geboren, in Brussel. Ja, oep d'Hoegstroate, ik ben een platte bourgondische brusseleir. Mijn moeder was van Antwerpen, mijn vader was een echte brusselaar, hier geboren, en de Thielemans familie was van op de Zavel, Sablon, het hart van Brussel. Toen heette ik nog "Jeanke". Mijn ouders hadden een café, een staminee, en elke zondag was er een accordeonist. Ze hebben me verteld dat als ik in mijn wiegje nog was, dat ik al die bewegingen wou namaken, op een lege doos schoenen. En een van de klanten, een van de pottepees, zegt, "Mo Bernard, da joengske wilt accordeon speilen". En dan heeft mijn vader mij eerst een kartonnen accordeonnetje gekocht, en dan dit machientje dat ik nog steeds heb, toen ik drie was. (speelt een riedeltje, hierbij begeleid door het gekef van zijn hondje, Duke Yorkshire Ellington Thielemans).
Muziek heb ik nooit op school geleerd, ik ben een self-made man: Ik was niet van de sterkste gezondheid en "muzikant, dat is giene stiel, hè", dat was het gezegde. Ik heb ook horen zeggen dat een meneer van het conservatorium had gehoord dat er misschien wel een jonge Mozart op d'Hoogstraat was, en ook is komen luisteren, maar dat mijn ouders gezegd hebben "nee, nee, nee, Jeanke, laat die maar spelen".
In de jaren veertig en vijftig kwam Toots in contact met de jazz-scène, en tourde hij na een tijdje al rond met een orkest onder leiding van Benny Goodman. Kort daarna besloot hij zijn geluk in Amerika te proberen (hij verkreeg de Amerikaanse nationaliteit in 1952). Een keer in het "beloofde land", werd hij ontdekt door pianist George Shearing, die hem uitnodigde bij zijn quintet te komen in 1953. Na zes succesvolle jaren met Shearing, ging Toots verder en stichtte een paar swing- en bepop-kwartetten onder zijn eigen naam. In 1961 nam hij voor het eerst zijn welbekende compositie "Bluesette" op, nu een echte "evergreen". Hij refereert er altijd lachend naar als "zijn pensioenfonds".
Daarnaast werd Toots zeker zo bekend met zijn carrière als een sessiemuzikant, werkende met de grote sterren van de jazz als Quincy Jones, Roy Eldridge, Dizzy Gillespie en Oscar Peterson. Thielemans zijn mondharmonica is ook te horen op de soundtracks van beroemde films als 'Midnight Cowboy' (1969), 'The Getaway' (1972), 'Sugarland Express' (1974), "Turks Fruit" en ... de wereldbekende thematune van Sesamstraat, (en ook wel van minder beroemde films zoals "Zware Jongens" met Gaston en Leo). Hij ging ook avontuurtjes naar de popwereld niet uit te weg met talrijke muzikanten zoals Billy Joel, Paul Simon ...
In 1981 kreeg Toots een kleine hartaanval, die deel van zijn lichaam weinig gevoel achterliet. Hierdoor moest hij het gitaar spelen aan de kant laten, en het houden bij de harmonica. Hij herstelde echter goed van deze tegenslag, en alhoewel hij moet toegeven dat hij niet evenveel noten als vroeger kan spelen, "hij nog steeds de goeie kan spelen".
In 1998 heeft Toots een nieuwe CD gelanceerd, genaamd "Chez Toots", opgenomen in de Franse hoofdstad Parijs. Het repertoire is een jazztronomisch menu van Toots' herinneringen aan de klassieke Franse chansons, van Edith Piaf tot Eric Satie. Ondersteund door zijn vrienden, zoals de Belgische jazzgitarist Philip Cathérine, de franse accordeonist Marcel Azzola, and gastvocalisten als Diana Krall, Chip, Dianne Reeves, Johnny Mathis and Shirley Horn.
In een bespreking van de plaat door het Nieuwsblad, luidt het "76 is hij geworden, en als muzikant "still going strong". Iets meer gevoel purend uit één lange noot dan vroeger uit twee of drie, maar de expressie, de manier waarop die bepaalde noot gespeeld wordt, wint nog steeds aan intensiteit. Zijn oogjes lachen vinnig wanneer hij "La vie en rose" swingt, de traantjes vloeien wanneer hij Brels "Ne me quittes pas" speelt. "Chez Toots" is een eerlijk, ontroerend album, dat in de smaak zal vallen van een breed publiek, dat Toots in de loop van de jaren heeft opgebouwd. Dit is wereldmuziek van bij ons, een fusie van jazz, chanson, musette en zelfs klassieke muziek. Kortom, de Ket volet zich verdomd goed in zijn vel".
Zoals een recensent schreef over "Live Takes 1", denkt wel iedereen over Toots : "We have heard many of Thielemans' licks and phrases before. We eagerly approach each of his recordings with a sense of knowing. And yet, his mastery of the instrument and his instinctive knowledge of a tune's depth of meaning continue infinitely to please the listener in much the same way that Lester Young did. Such familiarity breed contentment. In other words, it seems impossible to tire of Thielemans' playing."
In 2001 werd Toots opnieuw op een heel aantal plaatsen geëerd, nadat z'n "bluesette" in 2000 al was bijgezet in de "eregallerij van het Vlaamse lied" door Radio 2. Zo mocht hij het openingsfeest van het Belgisch E.U.-voorzitterschap op de Brussels Grote Markt inblazen op het Chapeau Europe-feest. En wat later kreeg was hij de eerste Belgisch "populaire" Belgische muzikant die de eer kreeg zichzelf baron te mogen noemen (samen met Will Tura en Salvatore Adamo, die allebei geridderd werden). Daarnaast kreeg hij ook nog een unieke Edison voor zijn gehele carrière op het Nederlandse North Sea jazzfestival in Den Haag. Op release-gebied kwam hij in 2001 op de proppen met een CD "Toots Thielemans & Kenny Werner", zijn eerste release met deze pianist alhoewel ze al vier jaren samenspeelden. Op live-gebied in 2001 was een hoogtepunt zeker het optreden op Jazz-Middelheim met het Brussels Jazz Orchestra.
(Auteur: Dirk Houbrechts)
Selectieve discografie
 | Toots 100 (2022) Jazz Toots Thielemans |
 | Toots Thielemans meets Rob Franken (2022) Jazz Toots Thielemans, Rob Franken |
|---|---|---|---|
 | Cully 1989 & 1990 (2019) Jazz Toots Thielemans, Thierry Lang Trio |
 | The nearness of you (2017) Jazz Toots Thielemans |
 | Greatest hits (2016) Jazz Toots Thielemans |
 | Top 40 Toots (2016) Jazz Toots Thielemans |
 | Live at le Chapiteau (2012) Jazz Toots Thielemans |
 | Bluesette: Man bites harmonica + Road to romance (2012) Jazz Toots Thielemans |
 | Toots 90 - The best of (2012) Jazz Toots Thielemans |
 | 90 Yrs - European Quartet (2012) Jazz Toots Thielemans |
Selectieve discografie als componist
 | Hey 't is Frank! (2005) 20ste eeuw, romantiek, classicisme, populair / licht klassiek, klassiek crossover Frank Vantroyen, Benjamin Haemhouts, Toots Thielemans, Erik Mast, Wolfgang Amadeus Mozart, Michel Legrand, Antonio Vivaldi, Leroy Anderson (...) |
 | Bach meets Jazz again (2000) 20ste eeuw, Jazz Marc Matthys, Toots Thielemans, Marc Matthys, Dirk Brossé, Toots Thielemans, Johann Sebastian Bach, Antonio Vivaldi, Kurt Weill (...) |
|---|---|---|---|
 | Just between friends (1994) Klassiek, Jazz Brussels Concert Band, Jan Ceulemans, Toots Thielemans, Paul Schoovaerts |
Verwante items in de databank
| Nieuws: | Jazzlegende Toots Thielemans overleden (22.08.2016) Remixwedstrijd Toots Thielemans (18.06.2012) "Uncle Jazz" Dirk Godts overleden (07.04.2010) |
|---|---|
| Persknipsels/Artikels: (Wat is dit?) | Avishai Cohen verrukt, Thielemans verrast (18.08.2014) 'Ik koos er soms voor een centje te verdienen' (07.06.2014) Belpop: Jacques Brel (24.10.2012) New York viert Toots Thielemans (30.09.2012) Jazz Live - Toots Thielemans, Kenny Werner, Oscar Castro-Neves (07.2012) Toots! Geniaal ketje wordt 90 (30.04.2012) De businessvrouw achter Toots (28.04.2012) VRT ontdekt mogelijk oudste opnames Toots (24.04.2012) Koning Albert huldigt Toots Thielemans (24.04.2012) De vrienden van Toots (20.04.2012) nog 46 resultaten op het documentatieplatform |
| Documenten: | Toots Thielemans (biografie) Knack Extra: Toots 90 (tijdschrift) Toots 90 (biografie) |
